سرمایه گذاری

مقدمه:

امروزه همه اشخاص در زندگی نیازها و اهدافی دارند که برای رسیدن به آن نیازمند برنامه ریزی و  سرمایه ای بیش از آنچه که در حال حاضر در اختیار دارند، می باشند. حال ممکن است این شخص یک  شخصیت حقیقی داشته و برای زندگی بهتر در آینده هدف گذاری هایی داشته باشد و برای مثال به دنبال خرید خودرو، مسکن و یا خرید سهام و .... و یا یک شخصیت حقوقی (واحد تجاری) بوده و در جهت پیشبرد اهداف شرکت نیازمند سرمایه ای بیشتر باشد که برای مثال میتوان به خرید محل فعالیت و یا خودرو جهت شرکت و یا خرید سهام شرکتهای دیگر و ... اشاره کرد.

سرمایه و سرمایه در گردش چیست؟

مفهوم این دو گاهاً اشتباه برداشت میشود به خاطر نزدیکی و تشابه اسمی که دارند.

سرمایه:

در ابتدا بهتر است به زبان ساده بدانیم که؛ سرمایه، در واقع به هر دارایی گفته می شود که از لحاظ مالی دارای ارزش باشد مانند وجه نقد، کالا، املاک، طلا و...

در واقع هرآنچه که یک شخص (حقیقی یا حقوقی) در اختیار و تملک خود دارد، پس از کسر بدهی های آن میتواند سرمایه آن شخص محسوب شود.

سرمایه در گردش

سرمایه در گردش مجموعه مخارجی است که در جهت نیل به اهداف و منافع شرکت و به عبارت دیگر دستیابی به سود و افزایش دارایی شرکت و در نتیجه افزایش سرمایه شرکت می باشد، که عملا این تعریف برای فعالان اقتصادی کاربرد دارد. برای مثال یک شخص حقیقی که به فعالیت تجاری مشغول است مانند سوپرمارکت ها و یا یک شرکت که در حال تجارت در زمینه خدمات یا بازرگانی می باشد.

فعالان تجاری حقیقی یا حقوقی برای رسیدن به سود مد نظرشان نیازمند یک سرمایه گذاری کوتاه مدت هستند که باید در چرخش باشد.

شرکتها برای یک دوره زمانی 3 ماهه یا 6 ماهه اهدافی را تعریف می کنند که نیازمند وجه نقد، دپوی کالا و پرداخت حقوق و دستمزد و ترکیبی از این ها خواهد بود. به وجوهی که شامل اینهاست و برای نیل به این اهداف مصرف می شود سرمایه در گردش می گویند. سرمایه در گردش موجب ایجاد جریان نقدی شده و از طریق توسعه مداوم این جریان نقدی در دوره های طولانی تر، می توان از نقدینگی و بهبود عملکرد شرکت هرچه بیشتر بهره مند شد.

سرمایه در گردش در واقع همان دارایی جاری هستند و قابلیت نقدشوندگی سریع دارند که می تواند در قالب وجه نقد، موجودی کالا و ... باشد.

سرمایه گذاری چیست؟

سرمایه گذاری به معنای آکادمیک به مجموعه فعالیت هایی گفته می شود که در جهت افزایش ارزش دارایی ها صورت می پذیرد.

می توان سرمایه گذاری را تخصیص منابع مالی (وجوه نقد) به دارایی های مختلف در جهت ایجاد ارزش افزوده و یا افزایش ارزش دارایی های تحت تملک، یا به عبارت دیگر برای افزایش سرمایه خود تعریف نمود.

سرمایه گذاری را میتوان به دو دسته تقسیم نمود سرمایه گذاری مولد و سرمایه گذاری غیر مولد. به سرمایه گذاری که در جهت افزایش تولید و فضای کسب و کار بوده و در اقتصاد جامعه نیز نقش دارد سرمایه گذاری مولد و به سرمایه گذاری که فقط جهت کسب سود، از طریق افزایش قیمت با گذشت زمان اتفاق می افتد غیرمولد می گویند.

برای مثال، خرید خودرو به نیت افزایش قیمت، سرمایه گذاری مولد محسوب نمی شود چون فقط با گذشت زمان و یا افزایش نرخ تورم، قیمت آن افزایش پیدا می کند و هیچگونه ارزش جدیدی روی آن خلق نشده است. در واقع اصلا این خرید سرمایه گذاری محسوب نخواهد شد و نوعی از دپوی محصول بدون چرخش و بدون ایجاد ارزش افزوده تنها به نیت افزایش قیمت آتی خواهد بود.

حال اگر این سرمایه گذاری در ساخت و تولید یا خرید و فروش خودرو صورت پذیرد به دلیل اینکه در واقع ارزش افزوده ای بر روی خودرو صورت میگیرد میتوان به آن سرمایه گذاری مولد گفت. (فرض کنیم در اقتصاد سالم و بدون رانت و رقابتی قرارداریم). به بیان دیگر تولید کننده خودرو با ترکیب و سرهم بندی اجزاء خودرو یک محصول جدید به نام خودرو تولید کرده که ارزش افزوده ای نسبت به قطعات آن خواهد داشت و یا حتی بازرگان خودرو (کسی که به فعالیت خرید و فروش خودرو مبادرت دارد) برای فروش خودروی خریداری شده امکانات متعددی را برای خودروی قابل فروش خلق میکند به عبارت دیگر برای آن ارزش افزوده جدید خلق میکند. برای مثال میتوان به فروش اقساطی خودرو (لیزینگ با پیش پرداخت)، فروش از دم قسط خودرو (لیزینگ بدون پیش پرداخت) و یا حتی فروش نقد در قبال شرایط متعدد تحویل اشاره نمود.

درواقع یکی از اساسی ترین مشکلات اقتصاد امروز کشور نیز همین مسئله است که سرمایه گذاری ها بصورت غیر مولد و بیشتر در جهت حفظ ارزش پول صورت می گیرد که این امر هیچ کمکی به چرخه اقتصادی کشور و در نتیجه رشد کشور نخواهد کرد. در صورت سرمایه گذاری مولد می توان سرمایه در گردش ایجاد نمود و فضای کسب و کار را رونق داد و همچنان به ارزش افزوده چند برابری دست یافت.

سرمایه گذاری میتواند اشکال و صورت های مختلفی داشته باشد مانند سرمایه گذاری از طریق خرید سهام شرکت ها، اوراق، خرید طلا، مسکن، خودرو و .... که اثر بخشی این سرمایه گذری در جامعه اقتصادی و کل کشور با توضیحاتی که در بالا دادیم نسبت به هدف گذاری شخص و زمانی که برای رسیدن به اهداف خود معین نموده متفاوت است که میتوان آن را به سرمایه گذاری ویرانگر و یا آبادکننده دسته بندی نمود.

سرمایه گذاری باید بطور حساب شده و از طریق محاسبات درست صورت پذیرد همچنین باید نسبت به ریسک هر سرمایه گذاری اطلاعات درستی در دست داشت، باید به این نکته توجه داشته باشیم که از هر سرمایه گذاری همانطورکه انتظار سود می رود ممکن است برخلاف انتظار سرمایه گذاری منتج به زیان گردد. محاسبه نرخ بازدهی سرمایه میتواند یک ابزار خوب به منظور محاسبات ریسک و انتظارات سرمایه گذار باشد.

روی چه چیزهایی سرمایه گذاری کنیم؟

سرمایه گذاری یکی از راه های حفظ ارزش پول و محافظت از سرمایه می باشد. سپرده گذاری در بانک ها نیز نوعی سرمایه گذاری است. در کشورهایی مثل کشور ما که تورم بالایی را تجربه میکنند با توجه به نرخ بهره واقعی منفی (نرخ بهره واقعی را میتوان از تفاضل نرخ بهره بانکی و نرخ تورم بدست آرود) سپرده گذاری در بانک ها به مرور زمان باعث کاهش ارزش پول می شود. برای مثال اگر ما نرخ تورم را 50٪ و نرخ بهره بانکی که هر ساله توسط بانک مرکزی اعلام می گردد را 15 ٪ فرض کنیم در واقع نرخ بهره واقعی 35٪- (منفی 35 درصد) می باشد و با همین فرض اگر شما امروز 500 میلیون تومان را نزد یکی از بانک ها بصورت یکساله سپرده گذاری کنید و 15٪ سود دریافت نمایید در پایان از ارزش پول شما با احتساب سود دریافت شده، 35٪ کاسته شده است.

حال به سوال بالا می پردازیم

این سوال به این بستگی دارد که هدف شما از سرمایه گذاری چیست؟ در واقع سرمایه گذاری (به معنای عام جامعه امروز ایران مانند خرید ملک و خودرو) عملا سرمایه گذاری نبوده و تنها به افزایش قیمت ها و ایجاد تورم در آن کالاها دامن خواهد زد بدون اینکه کمکی به رشد اقتصادی کشور نماید. در واقع خریداران نه تنها ارزش پول خود را پایین می آورند که به عبارت دیگر قدرت خرید سایر اقلام مورد نیاز خود را نیز چند برابر خواهند نمود که در بلند مدت خصوصا برای افرادی که دارای درآمد ثابت خواهند بود به منزله صرفه جویی در مصرف یا فقیر شدن آنان خواهد انجامید. هم اینکه این اصطلاحا سرمایه گذاری ها به دلیل سرعت نقد شوندگی پایین برای افراد نباید حائز اهمیت باشد.

حال فرض کنیم شخصی بر روی سهام مواد غذایی – برای مثال روغن- سرمایه گذاری مینماید. قدرت خرید تولید کننده برای خرید کنجاله گیاهان روغنی مانند سویا و غیره به صورت نقدی افزایش خواهد یافت همچنین میتواند شیفت های بیشتری برای اشتغال نیروهای کاری خودش اختصاص دهد و یا خط تولید دیگری برای افزایش ظرفیت تولید خود مهیا نماید. تمامی این موارد به افزایش تولید و کاهش بهای تمام شده ساخت و تولید روغن منجر خواهد شد. این افزایش تولید به معنای افزایش عرضه نیز خواهد بود، پس بر اساس علم اقتصاد با افزایش عرضه، قیمت ها کاهش خواهند یافت در نتیجه قدرت خرید بیشتر خواهد شد و همچنین افراد بیشتری به اشتغال گرفته خواهند شد. این سرمایه گذاری باعث رونق اقتصاد و افزایش رشد اقتصادی خواهد شد که باعث تنزل و کاهش قیمت ها و به تبع آن کاهش قیمت مسکن و خودرو نیز خواهد شد.

جهت آشنایی بیشتر با بهای تمام شده میتوانید به مقاله هزینه یابی بهای تمام شده در حسابداری صنعتی (شرکت‏ های تولیدی) مراجعه کنید.

نام نویسنده :جاسم پسندیده